CD van jou CD van wij
—
Mundo, ik vind het bijzonder wat je doet, maar je verhaal klopt niet. Je leeft en reist helemaal niet zonder geld; je leeft en reist met gebruik van andermans geld.
—
Bovenstaande woorden kwamen van Peter, de man die mij een lift richting Den Haag gaf. Ze werden brandstof voor een vurige reflectie op het woord ‘andermans’ (zie 10 juli 2016 in deel I).
Die reflectie voelde nooit af en ik besefte later pas, met hulp van een aantal heldere medemensen, waarom.
Peter had me grondiger geraakt dan ik in eerste instantie doorhad. Zijn woorden wekten diepe gevoelens van schuld en schaamte in me op. Een niet-in-het-reine zijn met mijn onderzoekende pad, oftewel: met mezelf.
Toen ik startte met mijn experiment zonder geld, was ik enigszins bekend met de tiran in mijn hoofd, die altijd en hoe dan ook vindt dat ik te weinig doe, te weinig geef en te weinig ben. Zonder geld nodigde me vooral uit om er nog bekender mee te worden. Zonder geld daagde me extra uit om mijn waarde onvoorwaardelijk te voelen. Om schoon en los van wat ik doe of geef, te verdienen wat me gegeven wordt. Omdat ik het waard ben. Omdat ik ben.
De knop die Peter bij me indrukte, wordt er bij velen van ons al op jonge leeftijd ingebouwd.
Krijgen doe je niet zomaar; krijgen moet je verdienen.
Geven kan niet zomaar; eerst weten wat je ervoor terugkrijgt.
Onze maatschappij is zo doordrenkt van een voor-wat-hoort-wat dynamiek, dat bijna elke uitwisseling gepaard gaat met subtiele gevoelens van schuld en schaamte, hoe zuiver iemand ook geeft of ontvangt. Zouden we deze gevoelens toelaten, dan zouden we makkelijker kunnen horen wat ze ons willen vertellen, maar zogenaamd vervelende en ongezellige gevoelens toelaten (zo hebben velen van ons ook geleerd), is vervelend en ongezellig. Doe maar niet dus.
Het is zonde, want zogenaamde vervelende en ongezellige gevoelens zijn een deur. Ik heb zelf ervaren hoe schuld, schaamte, boosheid, angst en verdriet ons toegang kunnen geven tot een diepere pijn, met daaronder een nog dieper verlangen.
Deze pijn en het onderliggende verlangen wil ik uitleggen aan de hand van een korte vertelling.
Een Europese veldonderzoeker is op bezoek bij een stam in Afrika. Op een dag besluit hij met de kinderen van de stam een spel te spelen. Aan de voet van een boom zet hij een mand met fruit. Honderd meter verderop trekt hij een streep in het zand. Dan roept hij de kinderen bij elkaar.
Eerst vraagt hij of ze achter de streep willen gaan staan. ‘Op mijn teken,’ vervolgt hij, ‘rennen jullie zo hard mogelijk naar de boom. Wie als eerste aankomt, wint de mand met fruit. Doen jullie mee?’
De kinderen knikken van ja en lijnen zich op.
‘Opgelet… Nu!’
De kinderen pakken elkaar bij de hand en rennen samen naar de boom. De onderzoeker haast zich perplex achter hen aan. Bij de boom ziet hij hoe ze de buit verdelen, in een kring gaan zitten en beginnen te smullen.
‘Waarom renden jullie samen,’ vraagt hij verbouwereerd, ‘als één van jullie de mand helemaal voor zichzelf had kunnen hebben?’
Eén kind kijkt op en zegt: ‘Wij zijn allen één. Hoe kan één van ons gelukkig zijn als alle anderen verdrietig zijn?’1Het verhaal van de veldonderzoeker en het fruit is overal op internet te vinden. Ik weet niet of het echt gebeurd is, maar ik stel me hartstikke voor van wel ☺︎.
_
- 1Het verhaal van de veldonderzoeker en het fruit is overal op internet te vinden. Ik weet niet of het echt gebeurd is, maar ik stel me hartstikke voor van wel ☺︎.
