De onlesbare dorst
—
Niets bindt je behalve je gedachten, niets beperkt je behalve je angst en niets beheerst je behalve je overtuigingen.
— Marianne Williamson, Wonderen, werk & geld
—
Een boom geeft niet pas van haar vruchten wanneer wij een bestelling plaatsen. Ze groeit en geeft, zonder reserves of twijfel. Zou ze niet geven, dan zou ze ‘nee’ zeggen tegen leven. Ze komt immers zelf voort uit een andere boom. Ze staat waar ze staat, omdat een mens, dier of windvlaag een vrucht van die andere boom opat of meenam en het zaadje ergens achterliet of uitpoepte.
Zonder hulp vallen vruchten niet ver genoeg van de boom. Zonder zon, lucht, regen, aarde en ondergrondse schimmels, groeien zaadjes niet uit tot nieuwe bomen.
De zon schijnt zonder reserve. Regendruppels vallen zonder daarover na te denken. Voedsel groeit, ons hart klopt, onze adem ademt en onze ogen zien.
Alles dat ons in leven houdt en ons leven goed maakt, hebben we niet verdiend. Het is een geschenk. Net als het leven zelf.
Wat als je dit diep van binnen weet? Wat als je zelfs te midden van de grootste uitdagingen in het diepe vertrouwen verkeert dat leven het beste voorheeft, met jou en met iedereen? Kun je je leven dan nog doorbrengen in angst? Kun je dan nog bang zijn voor tekort? Of, zoals Kahlil Gibran prachtig vraagt in zijn boek De Profeet: ‘Is niet de vrees voor dorst, terwijl je bron nog vol is, de enige dorst die onlesbaar is?’
Bang zijn voor iets dat er niet is, is letterlijk waanzin. Net als bang zijn om iets niet te hebben, terwijl het er wel is.
Waanzin komt altijd voort uit denken, maar met denken op zich is niets mis. Denken helpt ons om uitdagingen aan te gaan, onmogelijke dingen uit te vinden en boterhammen te smeren. Onze denkgeest is een fantastisch instrument.
Tenzij we denken op de troon zetten.
Dan beginnen de problemen.
Zoals geschiedt.
Sinds wij mensen denken zijn gaan waarderen, heeft denken het vrijwel volledig overgenomen van intuïtie en zintuiglijke waarneming. Eckhart Tolle (wiens boek mij door een psycholoog werd aangeraden en die ik in eerste instantie compleet vond tollen, zie hier in Deel I) vertelt treffend hoe dit gaat:
‘Het hoofd absorbeert je hele bewustzijn en transformeert het tot hoofdspul. Je kunt niet ophouden met denken. Compulsief denken is een collectieve ziekte geworden, één waarin mensen de volledige ervaring van wie ze zijn, ontlenen aan de activiteit in hun hoofden.’1Vrij vertaald uit Eckhart Tolle, The Power of Now. Namaste Publishing, 2004.
Eckhart weet waar hij over spreekt. Hij verkeerde jarenlang in een depressie, totdat hij in één klap het licht zag.
‘Je identiteit,’ vervolgt hij, ‘niet langer geworteld in zijn, wordt een kwetsbaar en alsmaar behoeftig mentaal bouwsel, met angst als overheersende, onderliggende emotie.’
Kortom: denken is geen probleem; denken wordt een probleem wanneer het problemen bedenkt. En dat is wat veel van ons denken doet, vrijwel continu. Zo dacht ik bijvoorbeeld (nadat ik Eckhart in tweede instantie helemaal niet vond tollen) een tijdlang dat ik de enige was die zichzelf in een misère-verkondigende geest kon kwijtraken. Hoe helder Eckhart ook sprak over een universeel menselijk patroon, ik was vast en zeker de enige die echt met dat patroon worstelde.
Een misère-verkondigende geest maakt van zichzelf een fragiel hoopje kwetsbaarheid in een vijandig universum waar nooit genoeg plek voor iedereen kan zijn. Zou de bedenker alleen zichzelf met dit bouwsel hebben, dan zou het drama tot daaraan toe zijn. Echter, uit dit bouwsel groeit vanzelf het volgende, grotere drama:
Meer voor jou is minder voor mij…
dus is dit van mij en niet voor jou.
De pandemische vormen die dit drama heeft aangenomen, hebben we te danken aan een simpele wetmatigheid, waarvoor ik het woord geef aan Meester Oogway:2Hij spreekt deze woorden in de film Kung Fu Panda.
Alleen al de overtuiging dat meer voor jou minder voor mij is, mits door voldoende mensen geloofd, is krachtig genoeg om werkelijkheid te worden.
En zo is geschied.
Op sommige plekken in de wereld komen mensen om in de overschotten; op andere plekken ontbeert men zelfs de meest basale levensmiddelen.
Het is ironisch en tragisch, want als collectief beschikken we over meer dan genoeg kennis en kunde om alle wereldse kwesties het hoofd te bieden. De oplossingen om onze planeet op te schonen en te laten floreren, zijn er, allang. Toch worden ze maar mondjesmaat ingezet, gedeeld en overgenomen.
Waarom?
Meer voor jou is minder voor mij.
Een idee dat ons denken en handelen zo doordrenkt heeft, dat de meeste mensen gewoon niet zien hoe we iets anders kunnen bouwen dan een concurrerende schuldenmaatschappij.
_
- 1Vrij vertaald uit Eckhart Tolle, The Power of Now. Namaste Publishing, 2004.
- 2Hij spreekt deze woorden in de film Kung Fu Panda.
