Proloog

Juni 1998

‘Mundo, je kunt altijd nog iets met kunst doen. Nu is het zaak dat je strategisch kiest.’

We zitten aan de keukentafel.
Mama voert het woord.
Papa blijft stil.
Ik kook.

Ik ben bijna zestien. Over twee maanden verhuizen mijn zusje Dedy en ik met onze ouders naar Nederland. Twaalf jaar wonen we nu in het buitenland, waarvan de laatste vier jaar in Engeland. Ik begin het hier net leuk te vinden en wil blijven. Dat kan, want de ouders van een vriend hebben me een woonplek aangeboden voor de middelbare schooltijd die me nog resteert. Het kan alleen niet, want ‘Je gaat mee naar Nederland Mundo, punt’. Aldus mijn ouders. Of beter gezegd: mijn moeder.

De mededeling kwam niet als een verrassing. Net als het zogenaamde gesprek dat we nu aan de keukentafel voeren.

‘Zorg nu eerst maar voor dat papiertje,’ vult mama aan, ‘dan kun je straks alle kanten op.’

Ik heb me reeds verweerd, maar ik blijk tegen een muur te praten. Papa gunt me anders, weet ik, maar papa geeft geen kik. Ik zie hem alleen maar kijken.

Schoorvoetend teken ik voor het strategische vakkenpakket dat mama me aanpraat. Na zoveel jaren ‘zo is het nou eenmaal Mundo’, komt het idee dat niemand me kan dwingen, niet meer in me op. Het zal wel zo zijn, dat leven zuigt en je daarna doodgaat.

We verhuizen in de zomervakantie en ik vind er geen fuck aan in Nederland. Wat een stom land. Fuck Nederland, fuck mama, fuck papa en fuck school. En lekker boeien. Want dat hoor ik ze hier in het Gooi continu zeggen: ‘Lekker boeien’.

Na mijn eerste schooljaar in dit fuck-land ben ik een discussiepunt in de lerarenkamer. ‘Gaat Mundo wel of niet door naar de eindexamenklas?’ Ik krijg het voordeel van de twijfel en in mij gaat er een knop om. Zonder diploma kan ik straks niet van huis, tenminste, dat is wat ik mezelf vertel, dus de enige weg die ik uit de hel van thuis zie, is een blokkende weg.

Ik word een voorbeeldige eindexamenkandidaat. Terwijl mijn laatste schooljaar vordert, begin ik zelfs plezier te krijgen in die klotevakken. Wiskunde, scheikunde en natuurkunde worden ontdekkingstochten, met kloppende berekeningen en geslaagde proeven als kleine feestjes. Die ik hard nodig heb, want mama en papa vliegen ons en elkaar steeds heftiger naar de keel en slapen doe ik nauwelijks meer, zo gestresst ben ik.

De laatste vijf weken van het schooljaar verblijf ik bij een klasgenoot en haar moeder. Hun aanbod voor een tijdelijke, veilige haven, accepteerde ik direct en gretig, zij het met een enorm schuldgevoel richting mijn zusje Dedy. Die moet het thuis opeens zonder mij zien te rooien.

Wanneer de centrale examens aanbreken, heb ik bij alle vakken een aanknop gevonden, behalve bij economie. Goederen, diensten, giraal, chartaal, Bruto Nationaal Product, Netto Nationaal Product, rente, inflatie… allemaal woorden die als logische ingrediënten worden voorgeschoteld, maar waar ik totaal geen soep van kan maken. En dat werkboek… zijn dat niet gewoon wiskundesommen?

Ik stel geen waaromvragen en bluf me er doorheen. Ik wil alleen nog maar dat papiertje halen. Glunderend lever ik mijn laatste examen in en jubelend ren ik de examenhal uit. Opluchting. Vrijheid. Eindelijk.

---