Onderstaande ervaringen gaan over tikken en klikken en zo snel mogelijk klaar zijn, over in stand houden wat nou eenmaal zo lijkt en over dat we er wél wat aan kunnen doen. Ze zouden een hoofdstuk worden in het boek Geld Gaat Nooit Over Geld. Ze zijn het niet geworden. Iets met ‘Kill your darlings.’
Welnu, darlings killen mag maar hoeft niet, want ik kan ze ook tot blogpost omdopen. Bij deze, met een warme Sintergroet.
November 2016, een week voor Sinterklaas. Ik voer een gesprek met een niet nader te noemen persoon, die mij dierbaar is en die eerlijk naar zichzelf durft te kijken wanneer ze daartoe wordt uitgedaagd.
‘Hup, ik tik en klik en klaar. Binnen een half uur heb ik alles gevonden en betaald; een dag later komen de pakketjes — ongelóóflijk hoe dat werkt. Maar eigenlijk is het vreselijk. Ik zit hersenloos achter de computer verlanglijstjes af te vinken.’
— ‘Waarom doe je het dan?’
‘Omdat het zo makkelijk is.’
— ‘Maar als het niet goed voelt, waarom doe je het dan?’
‘Ja, het gaat zó snel. Ik hoef er de deur niet voor uit, ik weet meteen of ze het hebben en een dag later komt de bezorger.’
— ‘Je vertelt me net hoe erg je het vindt, kleine winkeliers die naar de klote gaan omdat bijna iedereen bij grote bedrijven op Internet bestelt. Jij doet hetzelfde én krijgt er een klotegevoel van. Waarom doe je het dan?’
‘Omdat het niet te stoppen is. Níemand heeft toch tijd om naar de winkel te gaan voor al die kado’s?! Mensen wérken! En wat maakt het nou uit wat ík doe?’
— ‘Toen er nog geen Internet was, gingen werkende mensen toch ook naar de winkel? Als iedereen zegt en doet wat jij nu zegt en doet, is het inderdaad niet meer te stoppen. Het begint bij jou. En los daarvan, vind je het niet gewoon leuker om Sinterklaas met een goed gevoel te vieren, om kado’s te geven die iets betekenen omdat je ze met liefde hebt uitgezocht en om winkels te steunen die je graag ziet voortleven?’
…
‘Jeetje… Ik houd mezelf voor de gek.’
Een jaar eerder, ongeveer een week na Sinterklaas, zit ik op Youbedo.com want ik wil drie boeken bestellen. Onderaan de homepage zie ik het volgende:
‘Als je dan toch op internet boeken koopt, doe het dan goed. Bij YouBeDo.com lever je met iedere aankoop een bijdrage aan een goed doel naar keuze.’
— Jan Terlouw
‘Als je dan toch op internet boeken koopt…’
Tja, daar zeg je me wat Jan.
Ik tik en klik en vind een lijst van Amsterdamse boekhandels. Mijn oog valt op Au Bout du Monde. Leuke site, warme uitstraling. Ik pak de telefoon.
‘Au Bout du Monde, met Harm’
—’Hai, met Mundo, ik wil graag een paar boeken bestellen.’
‘Wat leuk! Dankjewel!’
Twee minuten later heb ik drie boeken besteld. Ik heb geen account nodig, hoef niet met iDeal te betalen en moet geen algemene voorwaarden niet-lezen-en-toch-aanvinken. Harm vraagt alleen mijn telefoonnummer zodat hij kan bellen wanneer de boeken er zijn. Een paar dagen later loop ik Au Bout du Monde binnen en word ik met een kop thee verwelkomd. Ik vraag Harm hoe zijn winkel vaart. ‘Het gaat okee, maar we hebben het wel zwaar.’ Dan zegt hij met pretoogjes: ‘Een boekhandel is zo leuk!’
Ik loop met een supergoed gevoel naar buiten. Jarenlang bestelde ik bijna al mijn boeken online. Nu helpen uitgerekend Youbedo.com en Jan Terlouw mij om dit weer bij de lokale boekhandel te doen.
‘Als je dan toch op internet boeken koopt…’ Wat een gave website.
Twee jaar later ga ik voor het eerst weer een boek kopen.
Ik loop over de Singel, zeker wetende dat Au Bout du Monde heeft waar ik naar op zoek ben. Ik hoef alleen de winkel terug te vinden.
Hij zat toch echt vlakbij de Treinreiswinkel…
Ik loop terug, weer heen en weer terug. Drie keer passeer ik een leeg pand.
Het zal toch niet?
Ik vraag het bij een café.
’Nooit van gehoord.’
Ik vraag het bij een winkel.
‘Ja klopt, die zat daar.’
— ‘En nu?’
’Geen idee.’
Ik vraag het thuis aan de website. Die staat gewoon online.
Oh…
In de linkerzijbalk, iets naar beneden, staat het volgende: ‘Au Bout du Monde is definitief gesloten.’
Ik ga naar Au Bout du Monde op Facebook. Daar lees ik een laatste bericht: ‘Beste vrienden van Au Bout du Monde, ik heb besloten om te stoppen met Au Bout du Monde. Wellicht lukt het om in maart nog een uitverkoop te houden. Dat zal dan gemeld worden.’
Het bericht heeft twaalf reacties, waarvan één: ‘Dag Harm, wat ontzettend jammer dat je het niet haalt met au bout na al je inspanning. Heel veel sterkte deze tijd.’
Ik ben het ook weleens vergeten, maar we kunnen er wél wat aan doen.
Ik wens je een mooie Sint & Kerst.